Kudeaketak eta tramiteak
Ohe Zimitzak
Azken urteotan, ohe zimitza zabaltzen ari den izurri bihurtu da. Giza odolez elikatzen den intsektu bat da zimitza, eta, normalean, logeletako ohe eta altzarietan egoten da. Intsektu horien jarduera areagotu egiten da gauez, orduan elikatzen baitira, zizt eginda. Zimitzek eragindako infestazioa da, seguruenik, ezabatzen zailen eta garestien den izurrietako bat. Beraz, oso garrantzitsua da ondo informatuta egotea eta arazoa eta konponbidea nola identifikatu jakitea.
Sarritan, zimitzak maletetan eta arropetan ekartzen dira, bidaiaren batetik. Zimitzik baduzu, ez duzu zertan lotsatu, intsektu horiek agertzeak ez du zerikusirik higiene pertsonalarekin.
Itxuragatik:
Gauez ibiltzen direnez, oso zaila da egunez ikustea, azterketa sakon bat egiten ez bada. Hainbat tamaina eta itxura izan ditzakete, hazten diren unearen arabera::
- Arrautzatik ateratzen direnean, intsektu txikiak dira, erdi gardenak, marroi argiak eta orratz baten buruaren tamainakoak.
- Heldutan, lauak dira, gorputz obalatua dute, kolore gorri oxidoa eta sagar hazi baten tamaina.
Markengatik, gorotzengatik, arrautzengatik:
Odol orbanak, gorotzak eta arrautzak aurki daitezke hainbat lekutan, hala nola:
- Lastairaren jostura eta izurretan, maindireetan, burko zorroetan eta altzari tapizatuetan.Maindireetan eta lastairen josturetan odol orban txiki batzuk ikusten dira; orban beltzaxka batzuk agertzen dira, zeinak hezetasun orbanekin nahas baitaitezke.
- Altzarietako pitzadurak eta arrailak.
- Erradapiak eta paretetako pitzadurak.
Ziztadengatik:
Ziztadek eragiten dituzten markak edo erreakzioak zizt egin eta minutu batzuetara ager daitezke, eta itxura aldatu egiten da pertsonaren arabera. Kasu batzuetan, gorriune txikiak izaten dira, eta beste batzuetan, handiagoak. Normalean azkura eragiten dute, eta batzuetan mina ere bai.Pertsona batzuetan ez dute erreakziorik eragiten.
Zimitzak aktiboago daude gu lo gaudenean. Larruazala agerian dagoen partera joaten dira, substantzia arinki anestesiko bat injektatzen dute, eta odol kantitate txiki bat xurgatzen. Pertsona gehienek inoiz ez dute ziztada bera sentitzen.
Zimitzek odola behar dute hazteko eta arrautzak jartzeko. Eme batek 5-7 arrautza jartzen ditu astean, eta, elikatzen bada, 200 eta 500 arrautza bitarte jar ditzake bere bizitzan. Arrautzek 10 bat egun behar izaten dituzte eklosionatzeko, eta 2-4 hilabetean hazten dira. Zimitzak oso gogorrak dira, eta urtebete ere iraun dezakete jan gabe.
Deuseztatzeko, izurriteen kontrolean espezializatutako enpresa batek jardun behar du. Oso garrantzitsua da etxeko tratamendurik ez egitea, horrela lortzen den gauza bakarra fokua lausotzea eta intsektuak beste gela batzuetara eramatea izaten baita.
Zimitzak arrakastaz desagerrarazteko, etxebizitzan bizi diren pertsona guztien lankidetza aktiboa behar da, eta edonola ere:
- Hartu arnasa, eta hausnartu... infestazioa detektatzen duzunean, litekeena da jadanik denbora pixka bat igaro izana etxean dagoenetik. Inprobisazioa, prezipitazioa eta alferrikako alarma ez dira komeni kasu honetan. Kontuan izan ez dela estigma bat: zimitzen infestazioek edonori eta edozein etxebizitzari eragin diezaiokete.
- Intsektuak identifikatzeko zalantzarik baduzu, ekar dezakezu intsektu bat gure bulegoetara, eta lagunduko dizugu identifikatzen eta haiek hiltzeko jarraibideak ematen.
- Deitu izurriteak kontrolatzeko baimena duen enpresa bati. Normalean, gutxienez bi aplikazio behar izaten dira arazoa amaitzeko.
- Ez erabili etxean erabiltzeko intsektizidarik (atomizagailuak, aerosolak, eta abar): ez dira eraginkorrak eta arazoa beste gela batera eramatea besterik ez duzu lortuko.
- Ez atera inoiz arroparik, ekipajerik eta bestelakorik gela susmagarritik, hala eginez gero beste gela edo etxebizitza batzuetara barreia dezakezu eta.
- Arrazoi berberengatik, beste gela edo etxebizitza batera lotara joatea erabakitzen baduzu, oso kontuz ibili hara daramazun arropa eta ekipajearekin.
Tratamendua egin aurretik, gelak honela prestatu behar dira:
- Kendu arropa gelatik eta sartu berehala garbigailuan, 65ºC-tik gorako tenperaturan.
- Tenperatura altuetan garbitu ezin den arropa baduzu, -20 °C-tan izoztu dezakezu, 5 egunez.
- Lurzoru, horma eta altzarietan moketa edo tapizeriarik baduzu, hobe duzu kentzea.
- Altxatu erradapiak.
- Sartu suntsitu beharreko material guztia ondo itxitako poltsetan.
Ez utzi inoiz eremu publikoan infestatutako lastaira edo altzaririk. Donostiako Udalak bilketa sistema berezia du kasu horietarako. Jarri gurekin harremanetan, guk koordinatuko dugu bilketa zerbitzua.
Eta, batez ere, kontuan izan...
- Oso garrantzitsua da ohartzea oso zaila dela infestazioa desagerraraztea, eta, emaitza on bat lortzeko, ondo planifikatu eta bete behar dela adituek esandako guztia.
- Ez utzi inoiz infestatutako lastaira eta altzaririk eremu publikoan, fokua beste etxebizitza batera eraman dezakezu eta.
- Begiratu zure ekipajea, etxetik kanpo ostatu hartu baduzu.
- Zimitzak dituzula susmatuz gero, jarri gurekin harremanetan:
Gehiago jakiteko irakurri Zimitzei buruzko PDF hau.
Mandasko Dukea, 12
20012 Donostia
osasuna@donostia.eus
943 483878